Cháo hàu là thức ăn vô cùng bổ dưỡng, hàu chứa nhiều canxi nên rất có lợi cho xương. Ở Cà Mau hàu có rất nhiều, đặc biệt là ở các huyện ven biển như: Năm Căn, Cái Nước, Ngọc Hiển hay Trần Văn Thời. Hàu tập trung sinh sống theo kênh rạch, bám trụ trên các bờ kè bằng bê tông hay thân cây để sinh sống và phát triển. Đặc biệt, hàu rất thích bám theo những miệng cống xổ tôm của người dân, nên nơi đây thường có rất nhiều hàu và kích thước rất lớn.
Để bắt được hàu bạn cần một số dụng cụ chuyên dụng như: búa, đục sắt, dao lưỡi dài, thùng lớn và thau. Do hàu bám rất chặt vào bê tông nên phải dùng búa và đục sắt đục để lấy hàu ra. Trong quá trình đục bạn phải rất cẩn thận vì miệng hàu rất bén (sắc) sơ sẩy chút xíu là bị đứt tay như chơi.
Ông anh mình là người dân vùng này có rất nhiều kinh nghiệm trong việc đục hàu, nhưng anh vẫn phải rất cẩn thận để không bị hàu cắt đứt tay. Anh phải mò trong nước tìm con hàu lớn để đục, vì hàu nhỏ ăn không ngon và phải chừa lại cho chúng lớn để lần sau thu hoạch.
Sau một vài động tác đục, ông anh mình cũng đã tách được con hàu ra khỏi bê tông, những con hàu rất lớn bên ngoài đóng đầy rong rêu nhưng bên trong trắng tinh. Thật sự là trước giờ mình chưa thấy con hàu nào lớn đến vậy.
Trong quá trình đục hàu chắc chắn sẽ có con bị vỡ, lúc này bạn phải dùng dao nhỏ để tách phần thịt hàu ra khỏi vỏ để riêng ra thau, để thịt hàu không bị bẩn bởi những con khác.
Sau khi đục hàu lên xong, công việc tiếp theo là tách thịt hàu ra khỏi vỏ. Công việc này cũng rất khó và đòi hỏi nhiều tính chuyên nghiệp. Trước tiên phải đập cho hàu vỡ một lổ, sau đó dùng dao lưỡi dài tách phần thịt hàu ở hai bên võ ra.
Đây là phần thịt hàu đã được tách ra. Thịt hàu tươi sống tự nhiên ăn rất ngọt, chứ không như hàu ở các quán đã bị nuôi nhốt thời gian dài. Đến đây thì món cháo hàu đã gần xong, việc còn lại là xào hàu cho thơm rồi bỏ vào cháo nêm nếm vừa ăn.
Đây là thành quả của mình và ông anh sau khi dãi nắng cả buổi trưa. Nồi cháo thơm phức bóc khói nghi ngút, mùi thơm của hành hòa huyện với mùi thơm của hàu được xào lên, thịt hàu rất ngon và ngọt do mới được bắt, rắc thêm một chút tiêu cay cay khiến tôi không thể cầm lòng được mà ăn liền một hơi hơn ba chén. Quá ngon!
Cũng có một cách khác để thưởng thức món cháo hàu dành cho những người thích ăn tái. Đó là nấu nồi cháo cho thật nóng không bỏ hàu vào nấu chung, cũng không xào hàu trước mà múc cháo ra chén rồi mới bỏ hàu vô trụng. Cách này hàu sẽ không quá chín mà chỉ tái, đãm bảo được chất dinh dưỡng, thịt hàu giòn, không dai. Tùy vào sỡ thích của mỗi người mà chọn cách ăn riêng. Nếu các bạn có dịp đến Cà Mau, dù đi du lịch hay công tác cũng nên tìm ăn cho được món đặc sản này nhé!
Huỳnh Dư